Coraz młodsze dzieci szukają wsparcia w łódzkich ośrodkach socjoterapii – tak wynika z najnowszych ustaleń zaprezentowanych podczas konferencji Regionalnego Centrum Polityki Społecznej w Łodzi. Zebrane dane pokazują, że co dziesiąty podopieczny ma zaledwie 12 lat, a do placówek trafiają już nawet dziesięciolatki. To wyraźny sygnał, że problemy emocjonalne i społeczne dotykają dzieci w coraz młodszym wieku.
Rosnące wyzwania dla opiekunów w placówkach
Wzrastająca liczba młodszych dzieci wymagających wsparcia nakłada nowe obowiązki na personel ośrodków. Podczas spotkania w Łodzi przedstawiciele instytucji, pedagodzy oraz specjaliści omawiali sposoby skutecznego pomagania zarówno dzieciom, jak i ich rodzinom. Prelegenci podkreślali, że potrzeby najmłodszych pacjentów różnią się od tych, z jakimi do tej pory mierzyły się placówki. Kadra musi nie tylko zapewniać bezpieczeństwo i wsparcie, ale także odpowiadać na dynamicznie zmieniającą się rzeczywistość, która wpływa na kondycję psychiczną całych rodzin.
Dlaczego dzieci szukają pomocy?
Malejący wiek podopiecznych zgłaszających się do ośrodków to powód do niepokoju. Eksperci, m.in. dr hab. Renata Szczepanik z Uniwersytetu Łódzkiego, zwracają uwagę na konieczność tworzenia specjalnych placówek dla młodszych dzieci. Wynika to z obserwacji, że dotychczasowy model wsparcia nie zawsze odpowiada na potrzeby dzieci w wieku poniżej 13 lat. Coraz częściej przyczyną zgłaszania się po pomoc są zaburzenia nastroju, trudności w relacjach z rówieśnikami lub narastające napięcia rodzinne.
Wpływ technologii na relacje i samopoczucie młodych
Jednym z najczęściej wskazywanych problemów jest uzależnienie od Internetu i urządzeń cyfrowych. Dzieci mają setki znajomych online, ale często nie nawiązują realnych kontaktów, co prowadzi do poczucia samotności i izolacji. Joanna Kamińska, dyrektor jednego z łódzkich ośrodków, alarmuje: „Coraz więcej dzieci nie potrafi rozmawiać, dzielić się emocjami i budować relacji poza światem wirtualnym”. Takie zjawisko wymaga nowych form wsparcia zarówno dla dzieci, jak i ich rodzin.
Jak wygląda sieć wsparcia w regionie?
W województwie łódzkim działa obecnie 12 młodzieżowych ośrodków socjoterapii i jeden ośrodek wychowawczy. Z ich pomocy korzysta około 500 dzieci – większość pochodzi z naszego regionu, ale aż 40% to podopieczni z sąsiednich województw. Niestety, w mniejszych miejscowościach wciąż brakuje placówek dziennych, co powoduje, że rodziny mają utrudniony dostęp do wsparcia blisko domu.
Znaczenie bliskiego wsparcia – nie tylko dla dzieci
Specjaliści zwracają uwagę, że najlepiej, gdy pomoc udzielana jest jak najbliżej miejsca zamieszkania dziecka. W Łodzi po zakończonych zajęciach dzieci wracają do domów, co pozwala utrzymać więzi rodzinne. W mniejszych gminach problemem jest brak odpowiedniego transportu czy lokalnych placówek, dlatego dzieci często pozostają poza swoim środowiskiem. Prof. Renata Szczepanik podkreśla, że rozwijanie sieci wsparcia środowiskowego to klucz do skutecznej pomocy.
Rodzina w centrum uwagi
Oprócz wsparcia dla dzieci, konieczne jest także zrozumienie sytuacji rodziców. Pracownicy ośrodków podkreślają, że większość rodzin nie radzi sobie z problemami nie z powodu złej woli, ale z powodu wyczerpania lub zagubienia. Dlatego tak ważne staje się wzmacnianie kompetencji opiekuńczych i emocjonalnych rodziców, by mogli efektywnie wspierać swoje dzieci.
Profilaktyka – pierwszy krok do rozwiązania problemów
Eksperci są zgodni, że wczesne zauważenie trudności i odpowiednia reakcja mogą zapobiec poważniejszym kryzysom. Nie każda trudna sytuacja wymaga od razu skierowania dziecka do instytucji – czasem wystarczy rozmowa lub wsparcie rodziny. Popularyzacja działań profilaktycznych w szkołach i środowiskach lokalnych może znacząco ograniczyć liczbę dzieci trafiających do ośrodków.
Różne placówki na różne potrzeby
Młodzieżowe ośrodki socjoterapii przeznaczone są dla dzieci zagrożonych niedostosowaniem społecznym z powodu problemów emocjonalnych, edukacyjnych lub rodzinnych. Natomiast młodzieżowe ośrodki wychowawcze to placówki o bardziej rygorystycznym charakterze, gdzie kierowane są dzieci decyzją sądu. Taka różnorodność pozwala lepiej dopasować formę pomocy do konkretnych potrzeb.
Co dalej – plany i perspektywy rozwoju sieci wsparcia
Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi zapowiada dalsze działania wspierające kadrę oraz rozwój lokalnych form pomocy. Celem jest, by dzieci otrzymywały wsparcie już na etapie pojawienia się pierwszych trudności – zanim sytuacja stanie się kryzysowa. Rozbudowa oferty i dostępności placówek to szansa na skuteczniejszą ochronę najmłodszych mieszkańców naszego regionu.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego